Dr. Diyetisyen Gamze Şanlı Ak ile son kitabı Fit Smoothie‘den sağlıklı beslenmeye geniş bir kapsamda keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik. İşte o söyleşinin satır başları…
Hayatını Detoksla: Gamze Hanım öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
Gamze Şanlı Ak: 2007 yılında Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden mezun oldum. 2012 yılında Haliç Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümünde yüksek lisans eğitimini tamamlayarak ‘Uzman Diyetisyen’ unvanını aldım. 2016 yılında Başkent Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik bölümünde ‘Doktora’ programını tamamlayarak ‘Doktor Diyetisyen (PhD)’ unvanını aldım. 2017 yılında ‘Yrd. Doç. Dr.’ unvanını alarak Nişantaşı Üniversitesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümünde göreve başladım.
2013 yılından bu yana, kurucusu olduğum MOSO DİYET VE BESLENME DANIŞMANLIĞI’nda danışanlarıma aktif olarak bireysel ve kurumsal beslenme hizmeti vermeye devam ediyorum.
Kliniğimde; kilo alma, kilo verme, kilo koruma, sağlıklı beslenmeyi öğrenme, sporcu beslenmesi, hastalıklarda beslenme, çocuk beslenmesi, ergenlik döneminde beslenme, gebelikte- emziklilikte beslenme, menopozda beslenme, anti-aging beslenme, yeme davranış bozukluğunda beslenmenin yanı sıra kurumlara ve gruplara özel eğitim ve seminerler, medya, ürün ve menü danışmanlığı vb. hizmetler veriyorum. Wellness, beslenme, sağlık, güzellik ve sağlıklı yaşama yönelik toplantı ve etkinliklerde beslenme üzerine konuşmacı olarak yer alıyorum.
İlginizi Çekebilir: 2021’de yükselişe geçecek 5 dijital sağlık ve esenlik trendi
H.D: Vücut için fayda sağlayacak, besleyici-işlevsel ve lezzetli smoothieler hazırlamanın püf noktalarını ele aldığınız ‘Fit Smoothie’ adlı kitabınız son derece iştah açıcı ve ilginç. Neden smoothie ve çıkış noktası neydi? Okurlar Fit Smoothie’de neler bulacak?
G.Ş.A: Günümüzde obezite ve obeziteye bağlı hastalıklar oldukça yüksek oranlarda. Araştırmalara göre, 2007-2008’de obez sayısı 400 milyonu bulurken, 2015’te 700 milyona ulaşmıştır. Obezite oranı son 10 yılda %33 artmıştır. Bununla birlikte sağlıklı beslenmeye önem veren, yeniliklere açık ve farkındalığa sahip olan birey sayısının da artmasıyla birlikte, hastalıklardan korunma, diyet ve kilo vermek için dünya trendleri de takip edilmektedir.
Smoothie; sağlıklı beslenen, formuna dikkat eden, sporcular, iş kadınları-adamları, çalışan- ev hanımı- öğrenci, her birey tarafından aktif olarak kullanılabilir. Sağlık yönünden oluşturduğu artıları ile birlikte, hazırlamasının pratik oluşu ve kilo vermeyi desteklemesi yönünden sıklıkla tercih edilir hale geldi. Fit Smoothie kitabında en önemli hedef şu!
Vücudumuz için fayda sağlayacak, besleyici-fonksiyonel ve lezzetli smoothieler yaratmak… Bileşimde bulunan tüm besinlerin vücudunuzdaki etkinliği farklı ve birbirleriyle de özel etkileşimler içeriyor. Tariflerimde boş kaloriye ve yoğun şekere yer yok. Herhangi bir katı maddesi içermeyen, sebze, meyve, sağlıklı yağlar, kompleks tahıllar ve lezzetlendiriciler içeren smoothielerimi, tam bir ‘süperbesin’ olarak karşınıza çıkarıyorum. Her gün bir öğününüzü smoothieler ile yer değiştirirseniz, kilo vermenizi de destekleyecektir.
İlginizi Çekebilir: Kilo verme motivasyonunu artıracak 4 basit yöntem
H.D: İnsanlar genel olarak nasıl beslenmeli? Denge ve doğru beslenmeye yönelik olmazsa olmaz dediğiniz noktalar var mı?
G.Ş.A: Hayatta her şey, tüm doğa denge üzerine kuruludur. Dolayısıyla hiç bir besin tek başına mucize yaratmadığı gibi, hiç bir besin de tek başına kilo alma aşamasında suçlu olamaz. Beslenmede en önemli olan ‘sürdürülebilirlik’ tir. Bedeninizi beslerken, yediklerinizin-haz ile ilişkisini unutmadan yol alırsanız, bütüncül sağlığa ulaşabilirsiniz.
H.D: Günlük iş temposu içerisinde sağlıklı birçok detayı es geçen, hızlı ve anormal beslenen kimselere kilo kontrolü için ne gibi tavsiyelerde bulunmak istersiniz? Daha bilinçli, dolayısıyla sağlıklı beslenmek mümkün mü?
G.Ş.A: Hayatımız yeteri kadar yoğun ve çoğu zaman da karmaşık. Hepimizin isteği ise enerjik, üretken ve fit olmak. Çalışma temponuzun yoğunluğu, evden çok erken çıkmak-geç saatte ulaşmak, yemek hazırlamak istememek ve zaman kaybı olarak görmek, aynı yemekleri yemekten sıkılmak ve vakitsizlik nedeniyle birçoğumuz istemesekte kötü besleniyoruz. Sağlıklı beslenmek, fit ve zayıf olmak istiyorsanız; sadece kalori sayma, tükettiğin besinin içeriğinde ne olduğu daha önemlidir. Smoothie tercih etmek de, günlük iş temposu içerisinde kaçırdığınız vitamin-mineral-protein- sağlıklı yağ ve kompleks karbonhidratı doğru ve sağlıklı bir şekilde almanızı sağlar.
İlginizi Çekebilir: Dengeli kilo kaybı için 20 diyet önerisi ve egzersiz ipuçları
H.D: Gençlerin beslenmesiyle ilgili olarak ebeveynlere ne gibi tavsiyelerde bulunmak istersiniz?
G.Ş.A: Ergenlik kalıcı yağlanmanın oluştuğu çok kritik bir dönem olduğu için dikkatli olmakta fayda vardır. Alınan fazla kilolar, vücuttaki yağ hücresi sayısının artmasına sebep olacağından, yetişkinlik dönemi için tehlikelidir. Ergenlik döneminde vücuttaki yağ hücrelerinin sayısının artması halinde, yetişkin dönemde şişman bir vücut kaçınılmaz hale gelir. Çünkü yetişkin dönemde zayıflarken yağ hücrelerinin sayısı azalmaz, sadece içleri boşalır. Bu sebeple, yağ hücresi sayısının artmaması önemlidir. Bedende aşırı yağ birikimi, yetişkinlikte başta gelen sağlık sorunlarından hipertansiyon, hiperlipidemi, Tip2 diyabet ve kalp-damar hastalıklarıyla yakından ilişkilidir.
Taze sebze ve meyvelerden zengin, tam tahılların, protein kaynakları olan balık, tavuk, yağsız et, kuru baklagillerin bulunduğu bir beslenme planı ile hem sağlıklı büyüme-gelişme devam edecek hem de ciltte yaşanan sivilce/ akne problemleri zamanla ortadan kaybolacaklardır. Bu süreçte şekerli besinler, işlenmiş ve çok yağlı besin tüketimini sınırlandırmak çok faydalı olabilir. Aynı zamanda A vitamininden zengin besinler olan sağlıklı ve pürüzsüz bir cildin destekleyicisidir.
Ebeveynler, genç bireyleri sağlıklı ve dengeli beslenmenin yanında mutlaka fiziksel aktiviteye yönlendirmelidir.
Egzersiz ile ilgili öneriler;
16 yaşına kadar haftada 3 kez veya daha fazla 20- 25 dakika süren bir aktivite
16 yaş sonrası, haftanın her günü 30 dakika süren bir aktivite önerilmektedir.
H.D: Aynı zamanda üniversitedeki yüksek lisans teziniz olan obezite ve insulin direnci konusu dikkat çekici. Bu noktadan hareketle ülkemizde sayıları oldukça fazla olan diyabet hastalarına ne gibi tavsiyelerde bulunmak istersiniz?
G.Ş.A: Hem diyabetik hem de diyabetik olmayan obez kişilerde, obezite ile insülin direnci arasında güçlü bir ilişki vardır. Obezite ve insülin direncini azaltabilmek için toplumun bilgilendirilmesi çok önemlidir. Diyabet 21. yüzyılın en önemli halk sağlığı problemlerinden biridir. Diyabetli bireylerin yaklaşık %90’nını Tip 2 diyabet oluşturmaktadır. Diyabetliler için bir tek diyet örneği yoktur dolayısıyla bireylerin kan şekeri seviyelerini kontrol etmeleri için 3 ana öğüne ek olarak 2-4 arasında ara öğün ilaveleri yapılmasını öneriyorum. Uzun süreli açlıklarda diyabetli bireyler kan şekerleri hızlı bir düşüş gösterebiliyor ve bu durumda sağlık açısından istenilen bir durum değildir. Sağlıklı beslenmeyi öğrenmek, kan şekeri kontrolünü sağlamada altın anahtar niteliğindedir. Amerika Diyabet Derneğinin 2017 kılavuzuna göre; bireye özel hazırlanmış bir beslenme programı ve düzenli egzersiz diyabetlilerin sağlıklı ve kaliteli bir yaşam tarzı gösterebilmeleri için tedavinin temelini oluşturmaktadır.
H.D: Diyetisyen ve diyetisyen adaylarına ne gibi tavsiyelerde bulunmak istersiniz?
G.Ş.A: Meslek hayatında 11. seneye girmiş bir diyetisyen olarak tüm meslektaş ve meslektaş adaylarıma en büyük tavsiyem; çok çalışmak, yeni bilimsel araştırmaları takip edip kendini güncellemek, sürekli araştırmak, okumak ve ilerlemek için üretmek olacaktır.
Son olarak bedeni ve ruhu zenginleştirerek gerçek güzelliğe ulaşmanın zor olmadığını hepimize göstermeye çalışan HayatınıDetoksla‘yı tebrik ediyorum.
H.D: Teşekkür ederiz.
Dr. Diyetisyen Gamze Şanlı Ak hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.
